Verslag van de viering van het honderdjarig bestaan van Uitvaartvereniging.

De Laatste Eer van Kollumerzwaag, Veenklooster en Zwagerbosch.

De Voorzitter de heer S Bosma opent de avond door iedereen van harte welkom te heten. In het bijzonder de aanwezige bestuursleden van de Friese Federatie, de bestuursleden van de collega uitvaartverenigingen en de aanwezige Exposanten Kaspersma uit Dokkum, Broersma uit Kollum en steenhouwerij Buitenpost Ook wordt Teake van der Meer welkom geheten, die deze avond een bijdrage zal leveren ter verhoging van de feestvreugde .

Het verheugt het bestuur dat ook er familie van Boele en Anne IJtsma aanwezig is, waarop we hieronder nog even terug willen komen.

Voor aanvang van de viering vraagt de voorzitter om één minuut stilte voor al die leden welke ons tijdens het honderdjarig bestaan zijn ontvallen. Een ieder van hen heeft op zijn of haar wijze een bijdrage geleverd aan het bestaansrecht van de vereniging.

De voorzitter memoreert enige zaken uit het verleden van de vereniging, die is opgericht op 21 januari 1910. Helaas zijn over de periode 1910  tot en met 1942 geen notulenboeken bij de vereniging aanwezig.

Het aanwezige notulenboek begint op 1 april 1942 met een bestuursvergadering. Uit deze notulen blijk dat er voorheen tenminste twee begrafenisverenigingen in Kollumerzwaag waren, welke op 1 april 1942 zijn samengegaan. De verenigingen die op 1 april 1942 zijn samengegaan zijn de vereniging Momento Mori en de vereniging De Laatste Eer. Ze gingen door onder de naam De Laatste Eer. Bijzonder is dat er per één januari 2010 weer twee uitvaartverenigingen van Kollumerzwaag zijn samengegaan; de verenigingen Liefde en Plicht en De Laatste Eer. Ook zij gaan samen door onder de naam De Laatste Eer. De fusievereniging telt nu zo’n 3000 leden.

De bestuursvergadering van één april 1942 vond plaats onder het Voorzitterschap van de heer F de Haas. Penningmeester wordt S van der Velde, tweede voorzitter M van der Meulen, secretaris S Brandsma en D. Beerstra is bestuurslid. De heer D Beerstra legt tijdens de (eerste) vergadering het kasboek van De Laatste Eer over met een batig saldo van fl. 111,63. Als bode word benoemd M de Hoop met als hulpbode Jouke de Vries. Ook toen was er reeds sprake van een Friese Federatie van Uitvaartverenigingen, die in kennis werd gesteld van het samengaan van de beide verenigingen. Er werd daarvoor een brief gestuurd naar de secretaris van de Federatie de heer Aukema te Warns.

Tijdens de Tweede wereldoorlog gaat de vereniging op 19 april in liquidatie, dit in verband met de bezetting door de Duitsers en ter voorkoming dat de bezetter een graai in de kas zou doen.

Op 6 juni 1945 vindt de eerste bestuursvergadering na de bezetting plaats.

Op 21 december 1945 word de eerste Algemene Ledenvergadering sinds drie jaar gehouden.

18 november 1947: Jouke de Vries wordt de nieuwe bode. Begrafenissen werden veelal uitgevoerd met gebruik van draagbaar , boerenwagen of een gehuurde rouwkoets uit Oudwoude, die bestuurd werd door de heer Meijer. Dit was gebruik tot circa 1962, waarna het vervoer werd verricht door de Firma Kaspersma uit Dokkum. De kostprijs voor deze dienstrit bedroeg destijds fl.15,- . Dit houd in dat er sprake is van een langdurig relatie daar Kaspersma, die tot vandaag diensten voor de vereniging verricht. We spreken dan ook van een relatie van bijna 50 jaar.

Ook werd er veelvuldig door het bestuur gesproken over de aanschaf van een eigen rouwkoets. Men had hier de somma van fl.500,- voor over. Toen bleek dat er een koets te koop kwam. De verkoper vroeg echter fl. 800,- en dus ging de koop niet door.

Zonder ook maar een persoon te kort te willen doen voor hun inzet, zoals de dragers en de bestuursleden die de vereniging door de jaren heeft gehad, wil ik toch graag de namen noemen van de bodes, die voor de vereniging dienst gedaan hebben. Dit waren in volgorde.

1942 - 1947      Mient de Hoop

1947 - 1961      Jouke de Vries

1962 - 1982      Lucas van der Ploeg

1984 - 2006      Willem Bosma

2006 - 2008      Gerrit van der Bij

2009 - Heden    Janneke Vellema afwezig met kennisgeving

Saillant detail bij de benoeming van Lucas van der Ploeg is dat de vereniging bij de aanstelling een telefoonaansluiting voor de bode zou regelen. Dit heeft echter nog geruime tijd geduurd voor die was gerealiseerd, omdat men destijds moest wachten tot dat er een nummer vrij kwam bij de toenmalige P.T.T.

In 1960 bestond de vereniging De Laatste Eer 50 jaar. Een verslag hiervan is te lezen in het huidige notulenboek.

In het bijzonder noemen we de rol van ons voormalig bestuurslid, drager/secretaris en penningmeester Boele IJtsma. Bij velen van u nog wel bekend. Bestuurslid Eelke de Boer heeft afgelopen week nog contact gehad met zijn echtgenote mevrouw Anne IJtsma, die op 10 mei 2010 98 jaar is geworden. Zij wist het volgende te vertellen:

Boele is begonnen als drager. De dragers kregen fl. 5,- per keer. Dit werd één keer per jaar uitbetaald.

Er werd toen gebruik gemaakt van een draagbaar, die in de expositie ter gelegenheid van het 100 jarig bestaan, samen met de rijdende baarwagen en andere uitvaartbenodigdheden van de exposanten staat tentoongesteld. Dit leverde bij de uitvaart van zware personen wel pijnlijke schouders op. De dragers droegen hierbij lange zwarte jassen,. De dragers zeiden dan tegen elkaar: “Wij verspelen op deze middag meer geld dan dat het oplevert”. Dit in verband met  de lange afscheidsdiensten van toen en de lage vergoedingen. Intussen werd het hooi op het land nat door de regen.

Later heeft Boele Ijtsma een bestuursfunctie aangenomen. Hij werd maar liefst secretaris en penningmeester tegelijk. Het ledenbestand van onze vereniging werd door hem bijgehouden in een schriftje. De jaarlijkse contributie werd door Boele op de fiets bij alle leden opgehaald. Zijn laatste adres was dan altijd bij Jacob Bosma aan de Spoarbuorren. Waar Boele IJtsma dan een borreltje kreeg, meestal twee. Jacob Bosma was tevens drager en de vader van de huidige voorzitter, die zich dat nog wel kan herinneren.

Zo heeft Boele dit tot in het begin van de jaren 80 volgehouden. Uiteraard hebben wij Mevrouw IJtsma ook uitgenodigd om op de jubileumavond aanwezig te zijn,  maar zij is hiertoe helaas niet in staat. Wel is er een dochter van Boele en Anne IJtsma aanwezig.

Wij van het bestuur hebben gemeend Mevr. IJtsma met een bloemetje te moeten vereren voor de inzet, die haar man, met haar steun op de achtergrond, voor de vereniging heeft getoond tijdens zijn bestuurlijke periode.  Het bloemetje moet ook gezien worden als een symbool voor ieder ander persoon die zich voor de De Laatste Eer heeft ingezet, zonder dat deze met naam en toenaam genoemd werd. Bestuurslid Marga Wegman overhandigd het bloemetje.

Met het overhandigen van dit bloemenboeket kwam een einde aan de toespraak van voorzitter Sieberen Bosma. Hij gaf het woord aan Boute Bouma van de Friese Federatie. De heer Boute Bouma feliciteert namens de Friese Federatie de vereniging met de viering van het 100 jarig bestaan en bied de voorzitter een kleine attentie aan.

Hierna gaf de voorzitter het woord aan de alom bekende Teake van der Meer, die op zijn eigen wijze een humoristische invulling aan de avond gaf. Het optreden werd even onderbroken door een pauze, waarin men in de gelegenheid had om de expositie te bekijken. Eventueel onder het genot van een consumptie.

Rond 22:30 uur werd de avond afgesloten. Iedereen werd bedankt voor hun komt en wel thuis gewenst.